30 DE MARZO DÍA DAS TRABALLADORAS DO FOGAR
O 30 de marzo conmemórase o Día Internacional das Traballadoras do Fogar, establecido pola ONU en 1988 para visibilizar a discriminación e precariedade laboral que enfronta este sector, maioritariamente composto por mulleres, moitas delas migrantes. Estas traballadoras sofren unha tripla discriminación: por xénero, pola súa orixe e pola súa situación de pobreza.
En España, hai unhas 550.000 traballadoras do fogar, das cales o 95% son mulleres e só o 45% está en situación regular. Unhas 40.000 traballan como internas, con xornadas extenuantes e sen horarios definidos. Ademais, moitas enfrontan violencia e abusos, sen poder denuncialos debido á súa vulnerabilidade.
O traballo doméstico ten raíces na escravitude e a servidume, o que perpetuou a súa infravaloración. É un labor esencial para a sociedade, pois permite o funcionamento dos fogares e a economía, pero segue sen ser plenamente recoñecida.
O traballo doméstico non remunerado e remunerado é central para a “sustentabilidade da vida humana” e para o funcionamento dos fogares, a economía e o conxunto da sociedade. Tradicionalmente recaeu en mans das mulleres, a quen a sociedade responsabiliza de levar adiante as tarefas do fogar e o coidado de todas as persoas, relegando en moitos casos os seus proxectos persoais, entre eles, a posibilidade de acceder ao mercado laboral.
O traballo do fogar é un emprego e, por tanto, debe ser digno. As persoas traballadoras do fogar prestan servizos para o coidado doutras persoas, incluíndo crianzas, adultos maiores ou persoas enfermas, e realizan tarefas que contribúen ao mantemento dos fogares, como a limpeza ou a preparación de alimentos. Isto permite a quen lles contrata cumprir coas súas obrigacións laborais e persoais ou contar con tempo de descanso.
En 2011, a OIT aprobou un convenio que recoñece os dereitos básicos destas traballadoras, e en España, a Real Decreto-lei 16/2022 mellorou as súas condicións laborais, outorgándolles dereito a paro, indemnización por despedimento e maior protección social. Con todo, aínda se esixe unha mellor regulación do traballo interno, máis descanso, mellores salarios e un recoñecemento profesional axeitado.
Desde unha perspectiva feminista o traballo doméstico libera ás muller de clase media da dobre xornada, pero perpetua a división sexual do traballo e exime aos homes da súa responsabilidade doméstica. Debemos esixir mellores condicións salariais para as traballadoras do fogar, dignificar o seu traballo e defender a necesidade de políticas públicas que socialicen os coidados e minimicen a carga doméstica individual, debemos distribuír equitativamente o traballo doméstico e implementar servizos públicos que garantan o benestar social, sen depender da explotación doutras mulleres con menos recursos.
Asemblea de mulleres do STEG
Organización de Mulleres da Confederación Intersindical